Het sociale karakter (een sterke verbondenheid)
De sociale samenhang in de kernen van de gemeente Bergeijk is groot. In vergelijking met andere gemeenten in Nederland kan gesteld worden dat de gemeenschapszin en de wil iets voor een ander te doen groot is in de gemeente Bergeijk. Dat komt tot uiting door de grote hoeveelheid actieve verenigingen en stichtingen. Ook op de aspecten bestrijding van eenzaamheid, verleende mantelzorg en sociale samenhang scoort de gemeente hoger dan het Nederlands gemiddelde.
De inclusiviteit in de gemeente Bergeijk scoort over het algemeen hoog. Jongeren hebben een relatief klein risico op een onderwijsachterstand, verzuimen weinig en verlaten de school minder vroegtijdig dan het Nederlands gemiddelde.
Om inzichtelijk te maken hoe het sociale weefsel van de gemeente in elkaar zit heeft de gemeente Bergeijk in 2018 het DNA Boek opgesteld. Het DNA Boek is een “paspoort van gevoelswaarden” en is vooral bedoeld om een goed en eerlijk beeld van de gemeente te geven. In het DNA boek is per kern opgenomen wat de sociale identiteit is. De belangrijkste beschrijvingen van de sociale structuur is hierna opgenomen.
Bergeijk ‘t Hof
Bergeijk ‘t Hof is een forensendorp. Autochtonen wonen hier samen met nieuwkomers. Het plein en de aansluitend gelegen winkelstraten en terrassen geven ‘t Hof een gezellig, kleinstedelijk karakter. Een veilige, voor jonge gezinnen en ouderen zeer geschikte omgeving.
’t Hof is het centrum van de Bergeijkse zorgvoorzieningen. De vergrijzing en de daarmee gepaard gaande problematiek gaan de nog midden in het leven staande inwoners aan het hart. De sociale impact van dementerende ouderen is groot. Inwoners voelen zich geroepen iets voor elkaar te betekenen. Dat is ook een uiting van hun DNA. Het er voor elkaar zijn zit al generaties lang in hun genen.
Bergeijk ’t Loo
Ondanks het feit dat de inwoners van ‘t Loo pal naast de buren van ‘t Hof wonen, voelen zij zich thuis in hun eigen kern. Het dorp heeft de voorzieningen stuk voor stuk zien verdwijnen, maar het gemoedelijke karakter is gebleven. Daar tegenover worden tegenwoordig verhoudingsgewijs veel nieuwe woningen gebouwd, dus wat betreft inwonersaantallen groeit ’t Loo flink. Het gaat hierbij vaak om jongeren: zij trekken, nu er geschikte woningen beschikbaar zijn, met hun jonge gezin naar hun geboortedorp terug. Ook is er een stevige instroom van arbeidsmigranten.
De Weebosch
De Weebosch is wat betreft inwonersaantallen de kleinste kern van Bergeijk. Het dorp is geïsoleerd gelegen. Het DNA van de inwoners is gevormd vanuit een sterke agrarische cultuur. “Doe maar gewoon” is hier de norm. Iedereen kent iedereen en bijna dagelijks wordt er iets georganiseerd in het buurthuis. De gemeenschapszin is groot.
De grootste zorg is het in stand houden van de leefbaarheid. Dit heeft te maken met het behouden en liefst verhogen van de inwoneraantallen. De gemeenschap voelt zich hier, misschien wel meer dan in andere kernen, op elkaar aangewezen. Dat verbindt de mensen.
Luyksgestel
Luyksgestel is enigszins geïsoleerd gelegen in een rustige, groene omgeving. Luyksgestel leeft van alle kernen van Bergeijk het meest naar België toe, waar het tot 1818 formeel toe behoorde. De Vlaamse mentaliteit wordt hier het meest gevonden: de mensen voelen zich hier aan elkaar verwant en op elkaar aangewezen. Luyksgestel staat het meest “op zichzelf” van de dorpen, en het voorzieningenniveau past daarbij. Zo heeft Luyksgestel o.a. een eigen supermarkt en een eigen drogist en bakker.
Riethoven
Riethoven ademt de grandeur van een rijk dorp. Dat zie je aan de luxe woningen en excellente restaurants. Mensen kiezen er bewust voor hier te (gaan) wonen. Relatief veel mensen “van buiten” wonen in het dorp. Wie wil integreren zal daar zelf de eerste stappen voor moeten zetten. Is die horde genomen, dan zijn er geen belemmeringen om te worden geaccepteerd.
Het leefbaar houden van Riethoven is een veelbesproken onderwerp. De vergrijzing, het in stand houden van de basisschool, het medisch centrum, het gemeenschapshuis en de lokale supermarkt vormen een grote uitdaging. In deze problematiek uit zich het DNA van de inwoners.
Westerhoven
De mensen van Westerhoven voelen een diepe band met het dorp waarin zij wonen.
Jongeren zijn vaak lid van meerdere verenigingen, fanfares, carnavals- en andere clubs. De saamhorigheid van Westerhoven is, in vergelijking met de andere kernen, misschien wel het sterkst. Westerhovenaren voelen zich uniek en anders. De inwoners van Westerhoven hebben de Kempische werkmentaliteit in hun DNA. Westerhoven vormt samen met de Kempervennen een belangrijk deel van de economische ruggengraat van gemeente Bergeijk.