Totstandkoming
De Omgevingsvisie is géén startpunt. Sterker nog, we zijn al jaren bezig met het werken aan onze leefomgeving. Het bestaand beleid is daarom als vertrekpunt genomen. Wel is de omgevingsvisie een duidelijk moment om de klokken gelijk te zetten. De maatschappij kan zien waar de gemeente in de leefomgeving op in wil zetten.
Voor de totstandkoming hebben we hulp gezocht van eenieder die een steentje bij wil dragen aan de toekomst van onze dorpen. We hebben de dorpsraden en belangenverenigingen geïnterviewd om hun verhaal op te halen en mee te nemen in onze visie. We hebben ontmoetingen georganiseerd waarop iedereen welkom was om zijn of haar stem te laten horen en we hebben door een online tool (“de wijkprikker”) iedereen de gelegenheid gegeven om een bijdrage te leveren. Al die input hebben we meegenomen en -gewogen bij onze visie.
Tegelijkertijd hebben we ook inzichtelijk gemaakt hoe de Bergeijkse fysieke leefomgeving er op dit moment uitziet, welke ontwikkelingen er spelen en hoe het bestaand beleid hiermee verweven is. De fysieke leefomgeving is tekstueel en visueel in beeld gebracht via een ‘lagenbenadering’: er is een gebiedsanalyse* gemaakt, die de opbouw van onze gemeente in beeld brengt, alsook de functies die daar gebruik van maken. De verschillende ‘lagen’ bestaan bijvoorbeeld uit geomorfologie, natuur, landschap, cultuurhistorie en water. Deze analyse is de basis voor de opgaven. In aanvulling daarop is geïnventariseerd wat er allemaal op ons afkomt: klimaatverandering, vergrijzing, ontwikkelingen in de landbouw, het zijn allemaal veranderingen die ons als gemeente dwingen om keuzes te maken: waar willen we in de toekomst aan meewerken en waar niet? We hebben daarom een onafhankelijke analyse van onze leefomgeving laten maken die ons inzicht geeft in de huidige kwaliteiten van onze gemeente.
Dit is een aanpak die aansluit op de aanpak die gehanteerd wordt in milieueffectrapportages, waarbij we onze koers constant spiegelen aan het milieubelang. Wat betekent uitbreiding van onze kernen? Wat betekent aanleg van nieuwe infrastructuur? Hier hebben we een breed afwegingskader in gehanteerd, wat uiteenloopt van de “traditionele” milieuaspecten tot “nieuwe” omgevingsaspecten als leefbaarheid, sociale cohesie en welzijn. Het resultaat is een integraal afgewogen visie waarbinnen alle omgevingsaspecten een volwaardige en vroegtijdige rol gespeeld hebben. Daarmee voldoet de visie aan de kaders van de Omgevingswet:
De Omgevingsvisie is voor gemeenten het instrument waarin de strategische visie voor de fysieke leefomgeving voor de langere termijn is opgenomen. Op basis van de Omgevingswet bevat een Omgevingsvisie (art. 3.2 van de Omgevingswet) de volgende elementen:
- De hoofdlijnen van de kwaliteit van de fysieke leefomgeving;
- De hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling, het gebruik, het beheer, de bescherming en het behoud van het grondgebied, en
- De hoofdzaken van het beleid op alle relevante terreinen van de fysieke leefomgeving.
Punt 1 is ondergebracht in de hoofdstukken “Kernkwaliteiten” en “Opgaven”, punt 2 en 3 onder “Onze Koers”. Hiermee is invulling gegeven aan de inhoudelijke eis uit de Omgevingswet om de hoofdlijnen van het strategische beleid vorm te geven.
In de gemeente Bergeijk is de afgelopen paar jaar voor veel onderwerpen het beleid geactualiseerd. Bij het opstellen van de visie is dit meegenomen en bezien of er knelpunten zijn wat betreft integraliteit. Daar waar nodig scherpen we het beleid in de visie aan of constateren we dat een nadere uitwerking nodig is. Bijvoorbeeld voor wonen, het vab-beleid en groen. Dit betekent dat grote onderdelen van het vigerend beleid in belangrijke mate geschikt zijn om invulling te geven aan onze visie op strategisch niveau en de concrete uitwerking parallel daaraan of als uitwerking daarvan kan blijven functioneren. Er zijn op dit moment daarom geen grote, nieuwe beleidsmatige instrumenten opgenomen in de visie. Dat betekent niet dat de gemeente geen integraal beleid voor de fysieke leefomgeving gaat voeren. De hoofdlijn van dit beleid is opgenomen in deze visie, specifieke uitwerking vindt voor een aantal onderwerpen plaats in andere documenten en/of instrumenten.
Om dit te verduidelijken zijn in de omgevingsvisie verwijzingen opgenomen naar het bestaand beleid. Daarnaast is een bronvermelding* opgenomen en is in een bijlage een overzicht van deze beleidstukken opgenomen . Ook is aan de omgevingsvisie een uitvoeringsparagraaf toegevoegd, waaruit blijkt aan welke uitvoeringsaspecten al via het bestaand beleid gewerkt wordt.